Publicystyka
Pustostany, uchodźcy i neoliberalna polityka
Z ciekawością przeczytaliśmy o pomyśle wyremontowania warszawskich pustostanów dla uchodźców z Ukrainy.
Pomysłodawcy (m.in. były pracownik odpowiedzialny za przekaz w mediach społecznościowych dla Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami) wyszli z tym apelem do mediów. W materiałach prasowych czytamy też, że aktywiści lokatorscy apelują od lat o remonty pustostanów.
Pustostany, uchodźcy i neoliberalna polityka – czytaj dalej …1 komentarz na temat Pustostany, uchodźcy i neoliberalna polityka
Kwestia roszczeń a podłączenie centralnego ogrzewania
W dniu 11 stycznia b.r. odbyło się spotkanie Branżowej Komisji Dialogu Społecznego, które dotyczyło kwestii podłączenia centralnego ogrzewania do budynków z tzw. “roszczeniami” – szczególnie w kontekście dzielnicy Praga-Północ. W spotkaniu uczestniczyły m.in. przedstawicielki Komitetu Obrony Praw Lokatorów, oraz ze strony Miasta, pani Bożena Salich, dyrektor praskiego Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami, oraz pan Wojciech Latocha, dyrektor Biura Spraw Dekretowych.
Uczestnicząc w tym spotkaniu, miałyśmy nadzieję uzyskać odpowiedzi na liczne pytania, które stawiają nam mieszkańcy dzielnicy, w tym:
- Czy roszczenia do kamienic zostały wreszcie umorzone w wyniku nowelizacji Kodeksu Postępowania Administracyjnego?
- Czy mogą wreszcie się rozpocząć remonty praskich kamienic dotąd zaniedbywanych pod pretekstem tzw. “roszczeń”, w szczególności w zakresie podłączenia do sieci centralnego ogrzewania?
Skomentuj Kwestia roszczeń a podłączenie centralnego ogrzewania
Lokatorski rok 2021
Tradycyjnie już, przedstawiamy najważniejsze z punktu widzenia lokatorów wydarzenia mijającego roku.
Dzikie eksmisje
Kolejny rok trwania pandemii obfitował w niezliczone nielegalne działania właścicieli nieruchomości, mające na celu zmuszenie najemców do opuszczenia lokalu. Sprawy tego typu były nam zgłaszane z całego kraju. W dziesiątkach przypadków Komitet Obrony Praw Lokatorów był w stanie powstrzymać właścicieli i uniemożliwić im nielegalne działania. Doradzaliśmy lokatorom od strony prawnej, jak i uczestniczyliśmy w blokadach eksmisji i dokumentowaliśmy zdarzenia na terenie całego kraju.
Lokatorski rok 2021 – czytaj dalej …Raport NIK o zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych
W dniu 6 sierpnia 2020 r. Najwysza Izba Kontroli opublikowała dokument zatytułowany “Działania Administracji Publicznej na rzecz Zaspokajania Potrzeb Mieszkaniowych Gospodarstw Domowych o Niskich Dochodach”.
Obraz, który się rysuje po przeczytaniu raportu nie jest różowy, co oczywiście nie zaskakuje nikogo, kto ma do czynienia z gospodarką lokalową w gminach i kto próbował uzyskać lokal w najmie socjalnym lub komunalnym.
Raport NIK o zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych – czytaj dalej …1 komentarz na temat Raport NIK o zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych
Zaprotestuj przeciw poprawkom Senatu do KPA!
Dlaczego protestujemy? Dlaczego jest ważne, by Sajm odrzucił poprawki Senatu do nowelizacji Kodeksu Postępowania Administracyjnego? Poniżej wyjaśniamy, o co chodzi.
W środę 11 sierpnia o godz. 12:00 będziemy protestować pod Sejmem.
Wydarzenie na Facebooku: https://www.facebook.com/events/861476227908408
Domagamy się odrzucenia poprawek, które Senat wprowadził do szeroko dyskutowanej nowelizacji Kodeksu Postępowania Administracyjnego. Ten ważny projekt ma zakończyć możliwość reprywatyzacji nieruchomości, jednak poprawki Senatu mogą pozbawić go zębów.
Zaprotestuj przeciw poprawkom Senatu do KPA! – czytaj dalej …Nowelizacja KPA – czy Senat pozbawi ją zębów?
Na najbliższym posiedzeniu plenarnym Senatu, planowanym na 21-23 lipca, rozpatrywana będzie nowelizacja Kodeksu Postępowania Administracyjnego, która ma szanse zakończyć postępowania reprywatyzacyjne.
Najważniejszą częścią projektu jest umorzenie postępowań administracyjnych, które były wszczęte 30 lat po ogłoszeniu decyzji urzędniczych i które są nadal niezakończone. Dla lokatorów warszawskich kamienic oznacza to postępowania zwrotowe, które nadal wiszą nad ich głowami jak Miecz Damoklesa. To właśnie ciągłe trwanie tych postępowań sprawia, że kamienice należące do zasobu miejskiego są tak straszliwie zaniedbane, gdyż władze Warszawy odmawiają dokonywania remontów, dopóki zwroty są teoretycznie możliwe.
Nowelizacja KPA – czy Senat pozbawi ją zębów? – czytaj dalej …Haniebne zarządzenie 1777/2008
W dniu 23 czerwca 2008 r. prezydent Warszawy, Hanna Gronkiewicz-Waltz wydała brzemienne w skutkach zarządzenie nr. 1777/2008. Na mocy tego zarządzenia dzika reprywatyzacja warszawskich kamienic nabrała rozpędu.
Zarządzenie nie zakładało nawet, że należy poczekać na zakończenie postępowań sądowych, żeby stwierdzić czy osoby podające się za “prawowitych spadkobierców” są rzeczywistymi spadkobiercami i czy nie są czasem kuratorami osób zmarłych.
Haniebne zarządzenie 1777/2008 – czytaj dalej …Grupa senatorów chce uderzyć w organizacje lokatorskie
Czyli koń trojański pod pretekstem „pomocy lokatorom”.
Grupa senatorów powiązanych z Platformą Obywatelską złożyła inicjatywę ustawodawczą dotyczącą organizacji lokatorskich. Wiele organizacji lokatorskich, w tym Komitet Obrony Praw Lokatorów i Warszawskie Stowarzyszenie Lokatorów im. Jolanty Brzeskiej wysłało już negatywną opinię dotyczącą tego projektu. W prasie jednak już pojawiły się wprowadzające w błąd próby przedstawienia projektu ustawy jako czegoś pozytywnego dla lokatorów.
Grupa senatorów chce uderzyć w organizacje lokatorskie – czytaj dalej …1 komentarz na temat Grupa senatorów chce uderzyć w organizacje lokatorskie
Klęska Programu Mieszkaniowego Warszawa 2030
W ciągu nadchodzących 2 tygodni, Rada Warszawy musi przyjąć nowy Wieloletni Plan Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem m.st. Warszawy. Projekt planu, przesłany do Komitetu Obrony Praw Lokatorów pod koniec marca, pozwola nam ocenić efekty poprzedniego planu, przyjętego w 2017 roku, jako klęskę, a składane wówczas obietnice Miasta, jako fałszywe.
Z przedstawionych przez Biuro Polityki Lokalowej m.st. Warszawy dokumentów wynika, że Miasto nie planuje zrealizować Programu Mieszkania 2030, uchwalonego w 2017 roku.
Poniżej prezentujemy szczegółową analizę dokumentu, który wejdzie pod obrady Rady Warszawy w dniu 15 kwietnia 2021 r.
Podsumowanie lokatorskiego roku 2020
Jak co roku, Komitet Obrony Praw Lokatorów stara się dokonać podsumowania wszystkiego, co miało miejsce w minionych 12 miesiącach z punktu widzenia praw lokatorów zamieszkujących w Warszawie. Rok 2020 był pod tym względem zupełnie wyjątkowy. Wypełniły go wydarzenia dramatyczne, ale też przełomowe.
Zakaz zwrotów kamienic z lokatorami i wypłata odszkodowań
Najbardziej doniosłym wydarzeniem minionego roku było wejście w życie Ustawy dotyczącej reprywatycji. Ustawa ta, choć nie spełniła wszystkich oczekiwań dotyczących dużej Ustawy Reprywatyzacyjnej, wprowadziła dwie doniosłe zmiany: zakaz zwrotu kamienic zamieszkałych przez lokatorów (czemu towarzyszył wściekły lament lobby dekretowców), oraz przejęcie przez Skarb Państwa zobowiązań wypłaty odszkodowań i zadośćuczynień dla tych lokatorów poszkodowanych przez proceder dzikiej reprywatyzacji, którzy otrzymali decyzję Komisji Weryfikacyjnej. (Zdajemy sobie jednak sprawę, że wielu ludzi poszkodowanych przez dziką reprywatyzację nie otrzymało takich decyzji i odszkodowań.)
Krok ten był konieczny ze względu na kunktatorstwo warszawskiego Ratusza, który pod rozmaitymi pretekstami odmawiał wypłaty odszkodowań orzeczonych przez Komisję Weryfikacyjną i narażał lokatorów na dodatkowy stres i koszty sądowe zaskarżając decyzje Komisji. W ciągu ostatnich miesięcy przelewy faktycznie zaczęły trafiać na konta lokatorów, co z pewnością stanowi symboliczne domknięcie pewnego niezwykle bolesnego okresu w ich życiu. Ustawa była zwieńczeniem długiej lokatorskiej kampanii protestów i nacisków, w czasie której organizowaliśmy się na ulicach i uczestniczyliśmy w komisjach sejmowych, by nie doszło do rozwodnienia najważniejszych dla lokatorów zmian i by nie dopuścić do zwycięstwa lobby reprywatyzacyjnego. Zakaz zwrotu zamieszkałych kamienic nie jest idealny i nadal zawiera luki umożliwiające np. zwrot budynków opróżnionych ze względu na zły stan techniczny (jak wiadomo, Miasto nie kwapi się z remontami zasobów komunalnych i socjalnych). Mimo to, zwroty nieruchomości z tzw. “wkładką mięsna” zostały odesłane do lamusa historii. Szkoda tylko, że tak późno. Jest to jednak niewątpliwie najważniejsze lokatorskie wydarzenie 2020 r.
Epidemia COVID, zakaz eksmisji, blokady lokatorskie
Niewątpliwie wydarzenia związane z epidemią COVID-19 uderzyły z ogromną mocą we wszystkich. Lokatorzy często tracili źródło dochodów, a co za tym idzie zdolność do płacenia czynszu. Nasiliło to częstotliwość wypowiadania umów najmu i pozwów o eksmisję, a także zwiększyło liczbę nielegalnych eksmisji. Komitet Obrony Praw Lokatorów wspierał ofiary przemocy właścicieli mieszkań, którzy bez żadnych skrupułów włamywali się do mieszkań i próbowali zmusić lokatorów do opuszczenia mieszkania – bez komornika, a nawet bez wyroku sądowego. Nagłaśnialiśmy konieczność ukrócenia bezprawia i działalności firm wyspecjalizowanych w nielegalnych eksmisjach. Policja najczęściej zachowywała się całkowicie biernie i pozwalała na bezprawne działania właścicieli. Skuteczne okazywały się wielogodzinne blokady i transmisje w mediach społecznościowych. Zablokowaliśmy w ten sposób szereg nielegalnych eksmisji w Warszawie.
Wzywaliśmy też Miasto Warszawa do umorzenia czynszów w czasie najtrudniejszych miesięcy, tak jak zostały umorzone czynsze na lokale użytkowe dla przedsiebiorców. Miasto nie tylko nie zdecydowało się na umorzenie czynszów, ale wręcz wprowadziło podwyżki czynszów i innych opłat w czasie pandemii!
Rządowa Tarcza Antykryzysowa wprowadziła pewne rozwiązania, które stanowiły odpowiedź na problemy lokatorów.
Jeden z jej punktów wprowadzał zapis, wedle którego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19 nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego.
W ramach Tarczy wprowadzono też przepisy, które uniemożliwiały wypowiedzenie umowy najmu i podwyższenie czynszu w okresie od początku kwietnia do końca czerwca 2020 r. Przepisy te jednak nie zostały przedłużone, pomimo dalszego trwania stanu epidemii (z wyjątkiem zakazu eksmisji – który nadal jest w mocy).
Z kolei Miasto Stołeczne Warszawa odpowiedziało na wezwania do rozwiązania kwestii rosnącego zadłużenia lokatorów przez wprowadzenie zmian do Uchwały dotyczącej porozumienia o spłacie zadłużenia.
Nowelizacja Uchwały wprowadziła zapis, który uwzględnia ciężką sytuację osób, które utraciły dochody w wyniku stanu epidemii COVID-19. W przypadku wystąpienia trudności spowodowanych COVID-19, uniemożliwiających dłużnikowi, który podpisał umowę, terminowe płacenie należności z tytułu opłat bieżących lub spłaty zadłużenia, niewywiązywanie się dłużnika z warunków umowy nie powoduje jej wygaśnięcia i wymagalności całego niespłaconego zadłużenia wraz z odsetkami za opóźnienie.
Uchwała dotycząca najmu lokali w Warszawie
W marcu 2020 r. w życie weszła nowelizacja uchwały Rady Warszawy o najmie lokali. Komitet Obrony Praw Lokatorów bardzo mocno naciskał na zmiany w tej uchwale, zwłaszcza w zakresie nierealistycznych kryteriów dochodowych i metrażowych. Nowelizacja wprowadziła podwyżki kryteriów dochodowych dla gospodarstw jedno i dwu-osobowych. Kryterium dochodowe zostało też podniesione dla osób, które spłacają zadłużenie i starają się o ponowne zawarcie umowy najmu.
Ponadto, nowelizacja umożliwiła staranie się o lokal osobom:
- faktycznie bezdomnym, ale nie znajdującym się w ośrodku dla bezdomnych,
- które nie otrzymały wypowiedzenia umowy najmu od prywatnego właściciela, a wysokość płaconego przez nich czynszu jest niższa, niż 3% tzw. “stawki odtworzeniowej”.
Uchwała jedynie symbolicznie podniosła kryterium metrażowe (z 6 m2 do 7 m2 dla pierwszej osoby w gospodarstwie i zachowując normę 6 m2 dla każdej kolejnej osoby). Było to zdecydowanie niewystarczające i Komitet Obrony Praw Lokatorów w roku 2021 będzie prowadzić dalszą kampanię mającą na celu podniesienie tego skrajnie zaniżonego kryterium.
Podsumowanie
W roku 2020 doszło do zwieńczenia wieloletniej walki o prawa lokatorów warszawskich kamienic reprywatyzowanych. Wypłacono odszkodowania części najbardziej aktywnych lokatorów i zrealizowano wreszcie postulat nieoddawania kamienic wraz z „wkładką mięsną”. To rezultat ogromnej, wieloletniej pracy organizacji lokatorskich, niezliczonych demonstracji, wystąpień medialnych, publikacji drastycznych historii lokatorów poszkodowanych przez czyścicieli i wytworzonego w ten sposób politycznego nacisku, który w sprzyjających okolicznościach przyniósł efekty. Niewątpliwym sukcesem była wypłata odszkodowań i zadośćuczynień, nie jako wirtualnych pieniędzy obiecywanych od lat, ale realnej gotówki na kontach.
Nie możemy jednak powiedzieć, że nasza walka lokatorska się zakończyła. Nadal występuje niedosyt mieszkań komunalnych i socjalnych, kolejki oczekiwania są niezwykle długie, a kryteria dostępu nierealistycznie wyśrubowane. Reprywatyzacja w miastach innych niż Warszawa nie została nawet wspomniana w zmianach ustawowych minionego roku. Problem dzikich eksmisji i firm specjalizujących się w nielegalnych eksmisjach nadal nie znalazł rozwiązania i policja nadal w wielu przypadkach nie umie reagować na podobne przypadki.
Wszystko wskazuje więc na to, że przed nami kolejny, niezwykle pracowity rok. Oby przyniósł równie przełomowe zmiany jak 2020 r.!