Omówienie opinii Komitetu Obrony Praw Lokatorów w sprawie projektu „Narodowego Programu Mieszkaniowego”

Nie radzisz sobie z urzędnikami lub prywatnym właścicielem i potrzebujesz naszej pomocy? Skontaktuj się z nami!

Minister Infrastruktury i Budownictwa w dniu 29 czerwca 2016 r. skierował do konsultacji społecznych projekt Uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia „Narodowego Programu Mieszkaniowego”.

Komitet Obrony Praw Lokatorów dokonał analizy tego dokumentu i przekazał Ministerstwu swoją opinię. Poniżej przedstawiamy skrócone omówienie wysłanej przez nas opinii.

Komitet Obrony Praw Lokatorów wspiera wszelkie działania zmierzające do rozwoju dostępnego mieszkalnictwa w Polsce. Popieramy niektóre z założeń nowego programu, ale zwracamy uwagę na fakt, że przedstawiony plan jest w zasadzie przeznaczony dla osób zarabiających więcej, niż mediana wynagrodzeń w kraju (mediana wynosiła 3291,56 PLN na koniec 2015 r. – a najczęściej otrzymywana pensja – tzw. dominanta – to 2469,47 zł brutto). Dla osób zarabiających mniej, a jest wśród nich wielu bezrobotnych, niepełnosprawnych, emerytów, trzeba znaleźć inne rozwiązania, gdyż nie skorzystają oni z nowych form mieszkalnictwa społecznego, ze względu na zbyt wysokie czynsze lub konieczność wniesienia wkładu kapitałowego. Niestety, założenia rządowego planu są w wielu punktach niekorzystne dla lokatorów komunalnych i uważamy, że nie tylko nie pomogą poprawić sytuacji mieszkaniowej tej grupy społecznej, ale mogą ją nawet pogorszyć.

Dlatego skrytykowaliśmy kilka złych założeń programu. Gdy rozpocznie się praca legislacyjna nad konkretnymi ustawami, przedstawimy alternatywne propozycje.

Wśród założeń projektu znalazło się kilka propozycji dotyczących nowelizacji Ustawy o ochronie praw lokatorów. Te propozycje uważamy za niekorzystne. Rząd proponuje, by:

• czynsze pokrywały koszty utrzymania nieruchomości,
• nie było dziedziczenia umów najmu,
• umowy najmu były zawierane jedynie na okres od roku do 5 lat,
• regularnie przeprowadzać weryfikację dochodów,
• zlikwidować katalog osób, które muszą dostać lokal socjalny w wyniku wyroku sądu,
• gminy budowały więcej lokali tymczasowych dla eksmitowanych

Nasze uwagi do tych założeń możesz przeczytać na stronie: https://lokatorzy.info.pl/uwagi-komitetu-odnosnie-narodowego-programu-mieszkaniowego/

Warto dodać, że uważamy niektóre z założeń projektu za pozytywne, choć nie dość precyzyjne. Z pewnością wymagają one dalszej pracy.

W obecnej sytuacji, przy skrajnym niedostatku mieszkań komunalnych, problemy tej kategorii lokatorów należy potraktować priorytetowo.

W praktyce, gminy (szczególnie Warszawa), starają się uzyskać „płynność” w zasobach wynajdując rozmaite powody, aby wypowiedzieć umowy najmu jak największej liczbie osób. W wyniku tych działań, lokatorzy często wpadają w zadłużenie i lądują na bruku. Uważamy, że potrzebne jest nowe podejście władz i musimy szukać rozwiązań, aby ludzie mogli spokojnie mieszkać w swoich lokalach komunalnych, bez obawy, że w każdym kolejnym roku może się okazać, że zarabiają o 10 zł za dużo i że mogą zostać pozbawieni mieszkania.

Dlatego jest tak ważne, by nie tylko budować nowe mieszkania komunalne, ale także podnieść kryterium dochodowe, tak by stało się ono wreszcie realistyczne. Lokatorzy przekraczający jedynie minimalnie kryterium dochodowe nie powinni tracić prawa do mieszkania. W przypadku Warszawy, proponujemy podniesienie kryterium dochodowego o 25%, z możliwością pozostania w lokalu nawet w przypadku przekraczania kryterium o kolejne 25%. Takie rodziny płaciłyby trochę więcej za czynsz, ale nie aż tyle, ile w programie proponowanym przez rząd. W rządowym programie budownictwa społecznego czynsze są na poziomie 4-5 % stawki odtworzeniowej (obecnie 19,25 zł i 24,06 zł za metr). Uważamy, że ci, którzy poprawili nieco swoją sytuację finansową i przekraczają kryterium o drobne kwoty nie powinni być od razu skazani na o wiele wyższe czynsze. Powinny istnieć niższe stawki przejściowe na poziomie ogólnopolskim.

Jeśli weźmiemy pod uwagę, że najczęściej spotykana pensja w Polsce to ok. 1800 netto, a zarabiające tyle osoby są uważane za „zbyt bogate”, by dostać lokal komunalny, widać że jest potrzeba stworzenia lokali bardziej przystępnych cenowo. Tego brakuje w rządowych propozycjach.